COMET/Comaking the Einstein Telescope

Met het Europese project COMET slaan Nederland en Duitsland de handen ineen om de ontwikkeling van de Einstein Telescope (ET) te versnellen. Dit ondergronds observatorium is een van Europa’s meest geavanceerde onderzoeksfaciliteiten voor zwaartekrachtgolven, waarmee fundamentele vragen over het universum worden beantwoord.

COMET geeft mkb-bedrijven en kennisinstellingen in beide landen de kans om samen te werken aan innovatieprojecten op het gebied van trillingsvrije koeling, optica en dataverwerking. COMET biedt bedrijven financiële ondersteuning, helpt bij het vinden van geschikte partners en opent deuren naar internationale markten. 

Versterking innovatie in grensregio

COMET, wat staat voor Comaking the Einstein Telescope, is een samenwerking tussen zes organisaties uit Nederland en Duitsland. Onder leiding van Oost NL werken NMWP, LIOF, Emsland GmbH, TCNN en de TransferAgentur van Fachhochschule Münster samen om technologische innovatie in het grensgebied te stimuleren. De partners organiseren de komende jaren workshops, matchmaking-evenementen en technologische roadmaps om bedrijven en kennisinstellingen te verbinden aan innovatiekansen. 

Op die manier ontstaan internationale consortia die gezamenlijk technologische uitdagingen aanpakken die essentieel zijn voor de Einstein Telescope. Daarmee groeit het Nederlands-Duitse grensgebied uit tot een broedplaats voor technologische vernieuwing met Europese uitstraling.

Meer kennis over universum door Einstein Telescope

De Einstein Telescope wordt een zeer gevoelig ondergronds observatorium voor zwaartekrachtgolven, rimpelingen in ruimte en tijd die ontstaan bij botsingen van zwarte gaten en andere grote gebeurtenissen in het heelal. Het driehoekige meetsysteem komt op 250 tot 300 meter diepte onder de grond te liggen en is tien keer gevoeliger dan zijn voorgangers. De Einstein Telescope wordt gebouwd in de vorm van een driehoek: de drie hoekpunten worden verbonden met een buizenstelsel van drie keer tien kilometer. 

De grensregio van Nederland, België en Duitsland is een kansrijke locatie vanwege de trillingsdempende eigenschappen van de bodem en de sterke kennisinfrastructuur. Naast de grensregio (Euregio Maas-Rijn) wil ook het Italiaanse eiland Sardinië en de Duitse deelstaat Saksen de Einstein Telescope graag bouwen. In 2027 beslist Europa waar de ondergrondse telescoop wordt gebouwd.

Van ruimteonderzoek naar de praktijk

Net als bij eerdere Europese onderzoeksprojecten zoals CERN en ESA, vraagt de Einstein Telescope om nieuwe oplossingen: van trillingsvrije koeling tot geavanceerde dataverwerking en een vacuümnetwerk van meer dan honderd kilometer. COMET helpt mkb-bedrijven om met kennisinstellingen samen te werken aan deze uitdagingen. Daarbij ontstaan niet alleen oplossingen voor de Einstein Telescope, maar ook nieuwe producten en toepassingen voor andere sectoren zoals hightech, energie en zorg.

Zelfs als de Einstein Telescope uiteindelijk niet in het Nederlands-Duitse grensgebied wordt gerealiseerd, behouden de innovaties die uit COMET voortkomen hun waarde. Ze versterken het regionale innovatievermogen en zorgen dat ondernemers beter gepositioneerd zijn voor toekomstige Europese hightechprojecten.

Technisch Europees project 

COMET (Comaking the Einstein Telescope) is een Interreg VIa-project dat loopt van november 2025 tot en met december 2028. Het project stimuleert samenwerking tussen Nederlandse en Duitse mkb-bedrijven en kennisinstellingen om technologische innovaties te ontwikkelen die bijdragen aan de realisatie van de Einstein Telescope. 

Project COMET wordt uitgevoerd in het kader van het Interreg VI-programma Deutschland-Nederland en wordt met 2.759.369,59 euro medegefinancierd door de Europese Unie, het Nederlandse Ministerie van Economische Zaken (EZ), MWIKE NRW en Niedersächsische Staatskanzlei, alsmede de provincies Groningen, Fryslân, Drenthe, Flevoland, Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg. 

Beeld: ©Marco Kraan/Nikhef