Oost-Nederland heeft als hét living lab voor geïntegreerde energiesystemen voor decentrale opwekking, opslag, omzetting en gebruik van duurzame energie alles in huis om Nederland en Europa te helpen bij de energietransitie.
Gelegen aan twee belangrijke transportcorridors, de North Sea-Baltic Corridor en de Rhine-Alpine Corridor, in het hart van de Nederlandse elektriciteits-en gasinfrastructuur, en met het zwaartepunt van een innovatieve (energie)maakindustrie, draagt Oost-Nederland actief bij aan de energietransitie, door zich te focussen op de ontwikkeling en opschaling van geïntegreerde decentrale energiesystemen. De regio heeft daarvoor alle elementen in huis.
Smart Energy Hubs zijn slimme decentrale energiesystemen waar lokaal duurzame energie wordt geproduceerd, opgeslagen en toegepast. Denk hier aan bedrijfsterreinen, mobiliteit en transport, verduurzaming van woningen en de industrie buiten de chemische clusters. De uitdaging hierbij is om de vaak fluctuerende bronnen zoals zon, wind en biomassa en het gebruik van energie lokaal in evenwicht te brengen.
Decentrale energiesystemen dragen bij aan het efficiënt gebruiken van energie en zo de druk te verminderen op de bestaande energienetten. In plaats van zwaardere netten en meer koper in de grond, het inzetten van slimme software of nieuwe technieken voor bijvoorbeeld energieopslag. Zo wordt het energiesysteem efficiënter en ontstaan nieuwe verdienmodellen, minder afhankelijkheid van gereguleerde markt en meer marktwerking, worden ondernemerschap en technologische innovatie gestimuleerd.
Oost-Nederland is bijzonder goed gepositioneerd als living lab voor decentrale energiesystemen. Dat staat in een onlangs verschenen onderzoek Kansen van de energietransitie voor Oost-Nederland in samenwerking uitgevoerd door het bureau Stratelligence en Ekinetix: download het rapport (pdf).
Het ontwikkelen, integreren, testen en toepassen van energiesystemen zit in het DNA van onze regio. Alle onderdelen van de waardeketen voor decentrale energiesystemen zijn aanwezig. De regio kent technologieontwikkelaars voor energieopslag in batterijen, vliegwielen of elektrochemische energiedragers zoals waterstof. Noodzakelijke materiaalkennis, componenten, integratiekennis en testfaciliteiten zijn eveneens aanwezig bij bedrijven en opleiding- en kennisinstituten. Met wereldspelers op sleutelgebieden: Demcon, Elestor, Nedstack, VDL energysystems.
Download de bijlage (pdf) voor een vergrote weergave.
Bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid werken actief samen in verschillende living labs. Samen met diverse partijen zoals burgers, consumenten, investeerders, netbeheerders en corporaties bouwen we aan toekomstgerichte, innovatieve en gedragen oplossingen. Zowel binnen alsook buiten de regio.
Samen ontwikkelen we living labs om decentrale energie-innovaties in de praktijk en met de gebruiker te testen. In burgerinitiatieven om de gebouwde omgeving te verduurzamen zoals GldH2 in Zutphen, Lochem energie of de eerste waterstof demo-woning van Kiwa en Liander in Apeldoorn. Het faciliteren van zero-emissie transport en opwek bij logistieke distributiecentra langs de corridors op XL businesspark in Almelo en Park 15 in Nijmegen. Zelfvoorzienende bedrijvenparken zoals Hessenpoort, en de overstap op waterstof van de keramische industrie langs de Waal. In Ede ontwikkelt Defensie een demonstrator voor een microgrid, een autonome duurzame energievoorziening voor wereldwijde inzet.
Download de bijlage (pdf) voor een vergrote weergave.
In de regio Arnhem werken bedrijven en kennisinstellingen zoals Hogeschool Arnhem Nijmegen en TU Delft samen in Connectr. Dat samenwerkingsverband focust op de nieuwe duurzame energie technologieën en koppelt daar onderwijsmodules aan. In de H2 Hub Twente worden nieuwe waterstoftoepassingen ontwikkeld en bij VDL Energy Systems met New Energy Garden-NL worden nieuwe energiesystemen ontwikkeld, gedemonstreerd en getest. Testen, inspecteren en certificeren draagt in een belangrijke mate bij aan een voorspoedige energietransite is al sinds jaar en dag een competentie bij bedrijven als Dekra, DNV-GL (KEMA) en KIWA.
Het Oost-Nederlandse ecosysteem heeft een grote toegevoegde waarde:
De energietransitie verandert de Nederlandse economie maar biedt ook kansen. Het levert nieuwe bedrijvigheid en banen op en dat is goed voor de (regionale) economie. Diverse (regionale) partijen waaronder de provincies Gelderland en Overijssel bundelen hun krachten om te komen tot een uitvoeringsprogramma om de energietransitie te versnellen.
